Magaalada Muqdisho ee caasimadda Soomaaliya ayaa hadda si
weyn looga dareemayaa diyaargarow ballaaran, iyadoo ammaanka si
aad ah loo adkeeyay, waxaana xiran waddooyinka soo gala iyo kuwa
ka baxa caasimadda, si loogu diyaargaroobo xafladda caleema saarka Madaxweynaha
cusub, Xasan Sheekh Maxamuud oo lagu wado in ay dhacdo Khamiista, iyadoo
ballaaran. waxa kaqayb gali doona carabta iyo beesha camka calemo sarka madaxwaynaha.
Xasan Sheekh Maxamuud ayaa 15-kii bishan loo doortay
Madaxweynaha cusub ee Soomaaliya, kadib doorasho ay ku codeeyeen barlamanka dalka.
Iyadoo magaalada Muqdisho ay ka socoto qaban qaabada xaflada
caleema saarka madaxweynaha cusub, ayaa Ra’iisul wasaaraha Soomaaliya Maxamed
Xuseen Rooble waxa uu ku dhawaaqay in la adkeynayo ammaanka, isla markaana la
xiray guud ahaan caasimadda.
“Waxaan si xushmad leh uga codsanayaa shacabka ku nool
Muqdisho inay u dulqaataan waddooyinka caasimadda oo xiran, isu socodka dadka
iyo gaadiidka oo hakad ku jira 10-ka habeenimo ee maanta illaa 5-ta galabnimo
ee Khamiista, sida uu sheegay xilliga maxalliga ah, iyadoo madax iyo wufuud
caalami ah ay dalka u imaanayaan xafladda." Roobley wuxuu yiri, muuqaal
ahaan.
Sarkaalkan Soomaaliga ah ayaa faray booliiska deegaanka,
isagoo ka dalbaday inay diyaariyaan gaadiidka gurmadka deg-degga ah, si ay dadka
ugu daabulaan goobaha caafimaadka ee xaaladaha degdegga ah iyadoo la eegayo
xirnaanshaha guud.
Xafladda furitaanka ayaa lagu wadaa in lagu qabto xarunta
maamulka hawada Soomaaliya ee ku taalla gudaha garoonka diyaaradaha Muqdisho,
iyadoo ay ka soo qeyb galayaan wufuud Caalami ah iyo wadamada Carabtu, iyadoo ay ka qeyb galayaan
wufuud ka kala socota dalalka Jabuuti, Itoobiya, Kenya, Koonfurta Suudaan iyo
Jaamacadda Carabta.
Waxaa la filayaa in inta ka harsan wufuudda Carabta ay soo
gaaraan marka laga soo tago in ay magaalada Muqdisho ku sugan yihiin madaxda
safaaradaha reer galbeedka.
Madaxweynaha cusub ee Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud ayaa
waxaa horyaala caqabado badan. Waxaa ugu weyn in uu la dagaalamo jabhadaha
dhiiga badan ku daatay ee dalkiisa, taasoo uu soo hadal qaaday hadallo dhawaan
laga sii daayay, isagoo sheegay in soo celinta amniga ay ku xiran tahay in la
heshiiyo madaxda kale ee Soomaaliyeed.
Bishii May ee la soo dhaafay, Madaxweynaha Mareykanka Joe
Biden waxa uu fasaxay in boqollaal askari oo Mareykan ah ay dib u soo laabtaan,
si ay gacan uga geystaan tababaridda, qalabeynta iyo taageerada ciidamada
millatariga ee loo yaqaan (DNB), kuwaas oo dagaal kula jira dhaqdhaqaaqa
argagixisada ee xiriirka la leh Al-Qaacida ee Al-Shabaab.
Al-Shabaab ayaa tobanaan kun oo Soomaali ah ku dilay qaraxyo
ay ka fuliyeen magaalada Muqdisho iyo goobo kale oo ay ku doonayeen in ay ku
afgambiyaan dowladda, sidoo kale waxa ay dad rayid ah ku laayeen dalalka
deriska ah oo ay ka mid yihiin goobo ganacsi, Hotel, Jaamacado iyo tiro maqaayado,
sida ay sheegtay Reuters.
Caqabadaha jira waxaa ka mid ah xaaladda degdegga ah ee
bini'aadantinimo ee sii xumaanaysa taasoo ku qasabtay in ka badan 6 milyan oo
Soomaali ah inay ku tiirsanaadaan cunto gargaar ah.
Si kastaba ha ahaatee, hadalka James Swan oo ah mas’uulka
ugu sarreeya Qaramada Midoobay ee Soomaaliya ayaa soo dhaweeyay magacaabista
Maxmuud oo ah siyaasi caan ah oo wax ka qaban kara xaaladda degdegga ah ee ay
sababtay abaartii ugu darneyd ee 40-kii sano ee la soo dhaafay ka dhacday Soomaaliya.
rajo weyn ka qabo ninka cusub.
Tan iyo guushii Maxmuud ee 15-kii May, xisaabaadka dowladda
ee baraha bulshada waxaa lagu faafiyay sawirro muujinaya madaxweynaha cusub oo
soo dhoweynaya siyaasiyiintii hore ee isaga ka soo horjeeday, isagoo si kal iyo
laab ah ula kulmay madaxda gobollada Soomaaliya, kuwaas oo intooda badan ay
dagaallo hubeysan la galeen madaxweynihii isaga ka horreeyay ee Maxamed
Cabdullaahi Farmaajo.
Caqabadaha horyaala madaxweynaha cusub ee Soomaaliya, waxaa
ka mid ah soo celinta amniga guud ee dalka Afrika, iyo ka takhalusidda khatarta
kooxda argagixisada ah ee Al-Shabaab oo xilliyada qaar soo qaada weeraro,
kuwaas oo uu ugu dambeeyay weerarkii ay ku qaadeen ciidamada nabad ilaalinta
Midowga Afrika ee AMISOM. saldhigga bishii hore.
Lieutenant General Diomede Ndigia oo ah taliyaha ciidamada
Midowga Afrika ee Soomaaliya ayaa sheegay in uu rajaynayo in ciidamada iyo
maamulada dalka ka jira ay gacan ka geystaan sidii loo sugi lahaa waddooyinka
ciidamada Midowga Afrika iyo kuwa Soomaaliya si horumarro looga gaaro
dagaallada ay kula jiraan Al-shabaab.
Dhanka kale, Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud
ayaa yiri: “Ahmiyaddayada ugu sarreysa waa amniga,” inkastoo uu soo hadal
qaaday arrimo kale oo deg-deg ah oo ay ka mid yihiin dhismaha hay’adaha
dowladda, sharciyada doorashada, iyo awoodaha dowladda.
0 Comments